Umowa majątkowa

Zasadą wynikającą z przepisów jest wspólność ustawowa obowiązująca w stosunkach majątkowych między małżonkami, jednakże małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowę tego typu mogą zawrzeć nupturienci, czyli przyszli małżonkowie przed zawarciem związku małżeńskiego. Najpopularniejszymi umowami zawieranymi między małżonkami są rozdzielność oraz rozdzielność z wyrównaniem dorobków.

Zgoda małżonka w trybie art. 37 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

W przypadku, gdy w małżeństwie obowiązuje wspólność ustawowa na dokonanie niektórych czynności przez jednego z małżonków niezbędna jest zgoda drugiego małżonka, do czynności tych należą:

1. Czynności prawne prowadzące do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzące do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;
2. Czynności prawne prowadzące do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;
3. Czynności prawne prowadzące do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;
4. Darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

W przypadku gdy przedmiotem tych umów jest nieruchomość formą właściwą do wyrażenia zgody przez małżonka jest forma aktu notarialnego.

Podział majątku wspólnego małżonków

Zasadą jest, że w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego oraz nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. Podziału majątku wspólnego małżonków można dokonać po ustaniu wspólności majątkowej – poprzez wprowadzenie umową rozdzielności majątkowej lub po rozwodzie małżonków. W przypadku, gdy w skład majątku wspólnego wchodzi nieruchomość formą właściwą dokonania czynności jest forma aktu notarialnego.