PRAWO DO DZIEDZICZENIA
Zespół norm dotyczących prawa spadkowego, w tym w szczególności konstytucyjne prawo do dziedziczenie stanowią fundament systemu prawnego. Powołanie do spadku wynika z ustawy lub testamentu. Dziedziczenie ustawowe w całości następuję w sytuacji, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu albo osoby powołane w testamencie nie dożyły otwarcia spadku lub odrzuciły spadek przypadający im z testamentu w całości. Z zasady swobody woli spadkodawcy wynika, że dziedziczenie ustawowe ma znaczenie subsydiarne, jednakże pomimo większej świadomości wśród społeczeństwa rzeczywiście ma charakter podstawowy. W tym znaczeniu, że sporządzanie testamentu nie jest aż tak powszechne.
Kodeks cywilny określa krąg spadkobierców ustawowych oraz wysokość udziałów spadkowych należnych poszczególnym kategoriom spadkobierców. Należy podkreślić, że spadek dziedziczy z ustawy osoba, która znajduje się w określonym kręgu spadkobierców. Dopiero w przypadku, gdy osoby z wcześniejszego kręgu spadkobierców nie dożyją otwarcia spadku lub złożą oświadczenie o odrzuceniu spadku, otwiera się możliwość na dziedziczenie spadku przez kolejnych spadkobierców ustawowych.
Następstwo prawne po spadkodawcy, tworzy krąg osób w przypadku, gdy łączył je stosunek bliskości ze spadkodawcą. Jest on oparty jest na pokrewieństwie albo przysposobieniu, lub wynika z małżeństwa. Z podstawowych zasad prawa spadkowego wynika, że osoba dziedzicząca spadek z ustawy z tytułu pokrewieństwa musi być rzeczywiście krewnym spadkodawcy w określonym przez ustawę stopniu. Tak więc dziecko dziedziczy z ustawy po osobie, która rzeczywiście w obliczu prawa była jego rodzicem, i to także wtedy, gdy przymiot pochodzenia od spadkodawcy zostanie wykazany w sposób prawem przewidziany dopiero po śmierci spadkodawcy, a małżonek dziedziczy spadek tylko wtedy, gdy formalnie pozostawał w związku małżeńskim ze spadkodawcą aż do chwili jego śmierci. Z tym zastrzeżeniem, że prawomocne orzeczenie separacji pociąga za sobą skutek w postaci wyłączenia małżonka od dziedziczenia ustawowego. Ponadto małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione. Wyłączenie małżonka od dziedziczenia następuje na mocy orzeczenia sądu.
Kolejną zasadą dotyczącą porządku dziedziczenia jest fakt, że w braku małżonka spadkodawcy i krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada państwu. Zgodnie z treści przepisu art. 935 Kodeksu Cywilnego, w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu. Reasumując spadkodawca, może modyfikować krąg spadkobierców sporządzając testament, w razie jego braku o tym kto dziedziczy i w jakim wymiarze decyduje kodeks cywilny.