RODZAJE OŚWIADCZEŃ SPADKOWYCH

Spadek można odrzucić, przyjąć w całości lub z dobrodziejstwem inwentarza. W przypadku braku złożenia odpowiedniego oświadczenia spadkowego w terminie do 6 miesięcy od dnia dowiedzenia się o spadku, zgodnie z kodeksem cywilnym spadek zostaje przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza. W przypadku złożenia oświadczenia spadkowego zmienia się sytuacja prawna spadkobiercy, jednakże zakres jego odpowiedzialność za ewentualne długi spadkowe uzależniony jest od rodzaju oświadczenia, które zostanie przez niego złożone.

Oświadczenie o przyjęciu spadku wprost (bez ograniczenia odpowiedzialności za długi) wywołuje skutek w postaci powstania po stronie spadkobiercy nieograniczonej odpowiedzialności za długi spadkowe. Zasada ta polega na tym, że spadkobierca odpowiada za te długi całym swoim majątkiem, a więc nie tylko spadkiem, ale również majątkiem, który do niego należał zanim nabył spadek.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza (w wyniku złożenia oznaczonego oświadczenia lub braku tego oświadczenia w ustawowym terminie) łączy się z ograniczeniem odpowiedzialności spadkobiercy za długi. W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Jednakże, oprócz złożenia oświadczenia spadkowego, spadkobierca zobowiązany jest do spisu lub wykazu inwentarza (przed sądem lub u notariusza).

Natomiast w przypadku, gdy spadkobiercy nie znają sytuacji spadkodawcy, lub mają wiedzę o tym, że w skład spadku wchodzą długi, mogą złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku. W tej sytuacji, osoba taka zostaje wyłączona od dziedziczenia, tak jakby nie dożyła otwarcia spadku i tym samym traci prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku. Odrzucenie spadku zwykle prowadzi do zmiany kręgu osób powołanych do dziedziczenia lub do zmiany wielkości udziałów osób nabywających spadek.

Przedmiotowe oświadczenia mogą zostać złożone u notariusza lub w przed sądem. Najczęściej zostają one składane podczas przeprowadzania postępowania spadkowego, jednakże nie wyklucza to sytuacji, gdy oświadczenie zostaje złożone osobno i objęte protokołem notarialnym, lub postanowieniem sądu.